JARKOWSKA Stefania, zamężna Kosmaczewska (ok. 1898 - 16 III 1959 Warszawa), aktorka. Podawana m.in. w aktach personalnych data urodzenia - 2 IX 1909 - niewątpliwie mylna. Była córką Wacława i Felicji J., bratanicą -> Marii J. W 1919 ukończyła szkołę dram. i od 1920 występowała w T. Miejskim w Łodzi. W zespole łódz. pozostawała do 1928 wyjeżdżając niekiedy na gościnne występy m.in. do T. im. Bogusławskiego w Warszawie (1922), T. Małego w Warszawie (1927). W sez. 1928/29 występowała w T. Miejskich we Lwowie. W 1929-32 należała do zespołu T. Polskiego i Małego, w 1932 występowała w T. Artystów i T. Morskie Oko, w sez. 1933/34 w T. Narodowym i Letnim, w 1934-36 na scenach TKKT. Po dłuższej chorobie i kuracji za granicą wróciła w 1938 na scenę T. Polskiego. Przez cały ten czas wielokrotnie wyjeżdżała na występy gościnne najczęściej do Łodzi (m.in. 1930, 1932), gdzie cieszyła się dużą popularnością, a także do Lwowa (1932). Podczas II wojny świat. nie występowała na scenie. W 1946-48 należała do zespołu Miejskich T. Dramatycznych w Warszawie. W 1948 występowała w Ludowym T. Muzycznym w Warszawie, a także gościnnie m.in. w Częstochowie i Olsztynie, w 1950 w T. Dzieci Warszawy. 8 XII 1951 wyszła za Stanisława Kosmaczewskiego. W 1951-57 występowała w T. Nowej Warszawy, potem przemianowanym na T. Młodej Warszawy. W 1957-58 należała do zespołu T. Klasycznego w Warszawie, ale ze względu na zły stan zdrowia nie występowała. Drobnej budowy, nie wyróżniająca się urodą, szybko zdobyła sobie jednak znaczną popularność jako "artystka mocnej, pełnej temperamentu ekspresji" (J. Lorentowicz). Grywała niekiedy role "naiwnych", ale powodzenie przyniosły jej głównie role dziewcząt obdarzonych żywym temperamentem, jak np. Zuzia ("Mysz kościelna"), Germaine ("Rywale"), Colette ("Bęben"), a przede wszystkim Francoise ("Subretka") i rola tyt. w "Roxy". W ostatnich latach kariery scen. grała m.in. Mechmene Banu ("Legenda o miłości"), Marynię ("Teoria Einsteina"). Bibl.: Grzymała-Siedlecki: Świat aktorski; Lorentowicz: T. Polski s. LXXIII; Dz. łódz. 1959 nr 66; Teatr 1959 nr 9 (Cz. Strzelecki); Akta SPATiF nr 987; Programy, IS PAN. Ikon.: Fot. w rolach - MTWarszawa, SPATiF. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
