Tadeusz Jarczyński
JARCZYŃSKI Tadeusz (28 lutego 1923 Jarocin w Wielkopolsce – 12 marca 1987 Szczecin),
aktor, śpiewak.
Był synem drukarza Marcina Jarczyńskiego i Franciszki z Migdalskich; mężem Danuty z Grochowskich. Po wybuchu II wojny światowej, w czasie okupacji niemieckiej pracował w Krotoszynie, m.in. w zakładzie fotograficznym, a po wojnie, w 1945–47 był tu laborantem fotodaktyloskopowym w Milicji Obywatelskiej; prowadził też kółko dramatyczne.
W 1948–51 grał w Teatrach Dolnośląskich (od 1950 Teatr Dolnośląski) w Jeleniej Górze, m.in.: Mortona (Maria Stuart Słowackiego), Fabiana (Wieczór Trzech Króli), Ignacego (Klub kawalerów). W 1952–57 występował w Operetce Śląskiej w Gliwicach, m.in. jako: Hrabia Lichtenfels (Kraina uśmiechu, 1952), Kromow (Wesoła wdówka, 1953), Jednooki (Swobodny wiatr, 1954), Charencey (Cnotliwa Zuzanna, 1955), Ludwik XI (Król włóczęgów, 1957). W 1957 był w grupie założycielskiej Operetki w Szczecinie, a następnie do przejścia na emeryturę w styczniu 1976, należał do jej zespołu (od 1966 Teatr Muzyczny). Brał udział w koncertach artystów szczecińskiej Operetki, np. w 1958 w programie 100 lat operetki (był tu konferansjerem) czy w koncercie sylwestrowym Skok w Nowy Rok 31 grudnia tego roku.
Jego doświadczenie sceniczne i uzdolnienia komediowe pomagały mu w przedstawieniach tworzyć szczerze zabawne i wyróżniane w recenzjach postacie, np. czarodzieja Ormuza (Tysiąc i jedna noc, 1959) czy szlacheckiego szlagona Bogumiła (Student żebrak, 1968). Powierzano mu raczej zadania aktorskie, niż wokalne. Wśród jego licznych ról były takie, jak: Doktor Blind (Zemsta nietoperza), John Cunlight (Wiktoria i jej huzar) – 1958; Harrison (Kwiat Hawai, 1960); Marcin (Zamek na Czorsztynie), Papa (Rozkoszna dziewczyna) – 1961; Wirgiliusz (Ja tu rządzę, 1962), Sznek (Ptasznik z Tyrolu), Pułkownik Pickering (My Fair Lady) – 1966; Bartolomeo (Noc w Wenecji), Eustachy (Dama od Maxima) – 1968; Gaspard (Dzwony kornewilskie, 1970), Bartłomiej (Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale, 1972), Teofil (Bal w operze, 1973), Frosch (Zemsta nietoperza, 1974).
Bibliografia
Almanach 1986/87; 10 lat Operetki Śląskiej 1932–62 (il.); X-lecie T. Muzycznego w Szczecinie 1957–67 (il.); Jankowski, Misiorny; T. w Jeleniej Górze; Głos Szcz. 1987 nr 60; Kur. Szcz. 1958 nr 213, 309; Teatr 1969 nr 17 (B.M. Jankowski); Akt zgonu nr 776/1987, Arch. USC Szczecin; Akta, ZASP.
Ikonografia
T. Dyniewski: J. jako Ludwik XI (Król włóczęgów), karyk., rys., tusz, repr. Trybuna Rob. 1957 nr 236; Fot. – Bibl. Nar., IS PAN.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.
