Osoby

CHĘTKO Antoni, pseudonim Chęciński (18 marca 1917 Połaniec koło Sandomierza – 19 listopada 1995 Olsztyn),

aktor. 

Był synem Edwarda Chętki i Józefy z Leców; mężem Jadwigi z Grajkowskich, suflerki (ślub 30 grudnia 1939 w Połańcu). W 1934 ukończył szkołę podoficerską w Koninie i do 1939 służył w Wojsku Polskim (w tym czasie ukończył eksternistycznie Szkołę Handlową w Kielcach). We wrześniu 1939 brał udział w obronie Warszawy, potem wałczył nad Bzurą, trafił do niewoli, do obozu jenieckiego w Niemojewku koło Inowrocławia, z którego udało mu się ociec. Wrócił w rodzinne strony, wałczył w partyzanckich oddziałach Armii Krajowej. 

Po wojnie pracował jako urzędnik PKP w Lublinie, według własnej relacji na akademii rocznicowej recytował wiersz i otrzymał propozycję pracy w Teatrze im. Osterwy. Został jednak delegowany do pracy w Gnieźnie. Był tam jednym ze współorganizatorów półamatorskiego Teatru Miejskiego, a w sezonach 1948/49–1957/58 należał do zespołu Państwowego Teatru w Gnieźnie (od 1955 im. Fredry). Uczył się w działającym przy teatrze studiu aktorskim m.in. u Nuny Młodziejowskiej-Szczurkiewiczowej. W 1953 zdał w Krakowie aktorski egzamin eksternistyczny. 

W sezonach 1958/59–1960/61 był aktorem Teatru Popularnego w Grudziądzu, w 1961/62 Teatru Polskiego w Bielsku-Białej. Od sezonu 1962/63 należał do zespołu Teatru im. Jaracza w Olsztynie, od 1 września 1981 przeszedł na emeryturę, ale występował jeszcze na tej scenie do 1988. 

W pierwszych latach pracy zagrał takie role, jak: Jan (Ciotunia, 1948), Birbancki (Dożywocie, 1950), Koczkariew (Ożenek, 1951), tytułowy Grzegorz Dyndała (1951), Jonas (Pieją koguty, 1952), Papkin (Zemsta, 1956), Podkomorzy (Powrót posła, 1959), Władysław Mącki, senior (Żołnierz królowej Madagaskaru, 1960), Pan de Grassins (Eugenia Grandet, 1961).

W Teatrze im. Jaracza w Olsztynie obsadzany był najczęściej w drugoplanowych rolach charakterystycznych, choć miał też w swym dorobku duże role. Wystąpił m.in. jako: Geront (Szelmostwa Skapena, 1963), Alfred Coob (Bohaterowie są niepotrzebni, 1964), Przewodnik (Dancing w kwaterze Hitlera, 1967), Rzecznicki (Fantazy, 1969), Gorodulin (Pamiętnik szubrawca, 1969), Putnam (Czarownice z Salem, 1970), Hołysz (Wyzwolenie, 1972), Parobek II (Zabawa, 1974), Ojciec (Białe małżeństwo, 1977), Mile Puljiz (Przedstawienie „Hamleta” we wsi Głucha Dolna, 1979; nagroda na XXI Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu), Dyndalski (Zemsta, 1983), Florian Gzymsik (Romans z wodewilu, 1988), Rekwizytor (Szalbierz, 1988). 

Działał w amatorskim ruchu teatralnym, współpracował z Domem Kultury, szkołami i towarzystwami oświatowymi. Był aktywnym członkiem Związku Artystów Scen Polskich, m.in. sekretarzem związku w Teatrze w Bielsku-Białej, przewodniczącym, a potem sekretarzem w Teatrze w Olsztynie.

Bibliografia

Almanach 1995/96; XX lat sceny gnieźnieńskiej (il.); Kurowski: Dni; Linert: T. w Bielsku-Białej 1945–2000; Prusiński: Jest teatr w Olsztynie (il.); Dz. Bałt. 1965 nr 98 (il.); Głos Elbląga 1967 nr 105 (il.); Afisze, programy, IS PAN; Akta, T. im. Jaracza Olsztyn, ZASP (fot.); Almanach 1944–59; Inf. Elżbiety Lenkiewicz.

Ikonografia

Fot. – Bibl. Nar., IS PAN, ITWarszawa. 

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.