Mieczysław Machlejd-Bielecki
BIELECKI Mieczysław, właściwie Mieczysław Machlejd (8 listopada 1908 Warszawa – 27 lipca 1989 Warszawa),
aktor.
Był synem Henryka Machlejda i śpiewaczki Marii z domu Stege, używającej pseudonimu Bielecka; jego pierwszą żoną była aktorka Zofia Tarska (ślub 10 listopada 1953 w Gnieźnie), drugą Stanisława Bednarska (ślub 22 października 1963 w Kielcach, rozwód w 1967), trzecią Halina z Dąbrowskich (ślub 23 marca 1968 w Gdańsku), czwartą Florentyna z domu Schnöknecht (ślub 14 sierpnia 1974 w Kielcach). Na scenie i jako publicysta używał pseudonimu Bielecki.
Według informacji, którą podał w ankiecie Związku Artystów Scen Polskich, był przez rok uczniem Oddziału Dramatycznego przy Konserwatorium Muzycznym w Warszawie, a potem przez dwa lata uczył się aktorstwa u Mieczysława Szpakiewicza i Feliksa Zbyszewskiego w szkole dramatycznej przy Teatrze Polskim w Katowicach, którą ukończył około 1932. W teatrze katowickim występował prawdopodobnie w niewielkich rolach. W styczniu 1932 w Teatrze Popularnym na Kredytowej w Warszawie brał udział w przedstawieniu Tam od Odry. W sezonie 1932/33 grał w warszawskim Teatrze Polskim (na przykład jednego z Kadetów w Cyranie de Bergerac), a latem 1933 należał do zespołu objazdowego Teatru Szkolnego pod kierownictwem Idy Michorowskiej i, jak podawał, grał tu Janka (Lekkomyślna siostra). W 1933–37 występował w Teatrze Miejskim w Sosnowcu, według własnej relacji m.in. jako: Robert (Jim i Jill), Tumry (Chata za wsią), Sędzia (Rewizor). Potem pracował jako dziennikarz w sosnowieckich gazetach: „Dzienniku Zachodnim”, „Expressie Zagłębia” i „Torpedzie”.
W czasie II wojny światowej był robotnikiem w Sosnowcu. Po wojnie mieszkał na Śląsku, był urzędnikiem i dziennikarzem, pisał m.in. do „Słowa Polskiego”, „Gazety Robotniczej”. W 1949 wrócił do teatru: w sezonach 1949/50 i 1950/51 występował w Teatrze Ziemi Opolskiej, w lipcu 1951 zaangażował się do Teatrów Dramatycznych w Szczecinie, ale już po miesiącu przeszedł do zespołu Państwowego Teatru w Gnieźnie i występował tu w sezonach 1951/52 i 1952/53; reżyserował Dzień na prowincji (1953). W sezonie 1953/54 grał w Teatrze Polskim w Bielsku-Cieszynie, w 1954/55 w Teatrze im. Jaracza w Olsztynie, w 1955/56 i 1956/57 w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu. W sezonie 1957/58 występował w Śląskim Teatrze Powszechnym, w sezonie 1958/59 i do końca 1959 w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze. Na początku 1960 grał w Teatrze im. Węgierki w Białymstoku, w sezonach 1960/61–1975/76 w Teatrze im. Żeromskiego w Kielcach.
Był aktorem użytecznym, grał role dramatyczne, komediowe w repertuarze klasycznym i współczesnym. Występował m.in. jako: Cześnik (Zemsta, 1949); Horodniczy (Rewizor), Piotr (Okno w lesie) – 1950; Powiłas (Pieją koguty, 1952); Boczarow (Niespokojna starość), Piorunowicz (Klub kawalerów) – 1953; Osip (Rewizor, 1955); Nieszczastliwcew (Las), Ferrovius (Androkles i lew) – 1956, Pisarz (Zakochany czeladnik, 1958), Lech (Lilla Weneda, 1959), Tolo (Skiz, 1959 Jelenia Góra i 1961 Kielce); Gospodarz (Myszy i ludzie, 1964), Ojciec (Wesele, 1965), Orgon (Dożywocie, 1966), Corvino (Volpone, 1967), Jo-Jo (Chłopcy), Młynarz (Zaczarowane koło), Niedziela (Człowiek, który był Czwartkiem) – 1971; Grzegorz (Damy i huzary), Wernyhora (Sen srebrny Salomei) – 1972; Admirał (Żeglarz, 1974); Kowal (Kowal, pieniądze i gwiazdy), Major (Fantazy) – 1975. W 1982 na kieleckiej scenie wystąpił gościnnie w roli Brzytwy (Pan Tadeusz), a w 1983 jako Partyka i Urzędnik ministerialny (Kordian i cham).
Bibliografia
Lorentowicz: T. Polski; S. Łoza: Rodziny polskie pochodzenia cudzoziemskiego osiadłe w Warszawie i okolicach, Warszawa 1932; Misiorny: Teatry Ziem Zachodnich; Mykita-Glensk: 70 lat T. w Sosnowcu 1897–1967; T. w Kielcach 1944–95; T. w Jeleniej Górze; Żywot: Dwadzieścia sezonów; Życie Warsz. 1989 nr 178; Akt ślubu nr 310/1953, Arch. USC Gniezno, nr 582/1968, Arch. USC Gdańsk, nr 693/1963 i nr 806/1974, Arch. USC Kielce; Akta ZASP.
Ikonografia
T. Dyniewski: B. jako Ferrovius (Androkles i lew), karyk., rys., repr. Wieczór 1957 nr 11; Fot. – IS PAN, ITWarszawa.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.
Biogram w Almanachu Sceny Polskiej
Mieczysław Bielecki, właśc. Machlejd (8 XI 1908 Warszawa - 27 VII 1989 Warszawa), aktor. Przyjął pseud. po matce, aktorce, i śpiewaczce, Marii B. Kształcił się rok na Oddziale Dram. przy Konserwatorium Muz. w Warszawie, następnie dwa lata w Szkole Dram. pod kier. M. Szpakiewicza i F. Zbyszewskiego przy T. Polskim w Katowicach (uk. w 1932). Od jesieni 1932 do pocz. 1933 występował w T. Zjednoczonych w Warszawie (Polski, Mały, Banda), w Objazdowym T. Szkolnym pod kier. I. Michorowskiej, w T. na Kredytowej w Warszawie i T. Miejskim w Sosnowcu (l. 1933 - 35), gdzie następnie poświęcił się pracy dziennikarskiej w dziale sportowym Dziennika Zachodniego, w Expressie Zagłębia i Torpedzie. Po wojnie początkowo kontynuował pracę publicystyczną (Wrocławski Kurier Ilustrowany, Słowo Polskie, Gazeta Robotnicza), następnie wrócił na scenę i w l.1949 - 52 grał w T. Ziemi Opolskiej (np. Ogonkowskiego w "Weselu Fonsia" Ruszkowskiego), a także wymieniany był w zespole T. Dramatycznych w Szczecinie (sez. 1950/51). W sez. 1952/53 zagrał w Gnieźnie Egeona w "Komedii omyłek" Shakespeare'a, w l. 1953 - 57 występował w T. im. Jaracza w Olsztynie, w sez. 1958/59 i do końca 1959 w T. Dolnośląskich w Jeleniej Górze (np. Pisarz w "Zakochanym czeladniku" Babaya i Tolo w "Skizie" Zapolskiej), po czym w trakcie sez. 1959/60 przeszedł do zespołu T. im. Węgierki w Białymstoku. W l. 1960 - 76 był aktorem T. im. Żeromskiego w Kielcach (z wyjątkiem sez. 1969/70) i grał m. in. Gospodarza ("Myszy i ludzie" wg Steinbecka), Ojca ("Wesele" Wyspiańskiego), Wuja ("Dziewczyna z lasu" Szaniawskiego), Młynarza ("Zaczarowane koło" Rydla), Wernyhorę ("Sen srebrny Salomei" Słowackiego), Śmigalskiego ("Zemsta" Fredry), Admirała ("Żeglarz" Szaniawskiego), Kowala ("Kowal, pieniądze i gwiazdy" Szaniawskiego), Orgona ("Dożywocie" Fredry).
Źródło: Almanach sceny polskiej 1988/89. Tom XXX. Warszawa 1995.