Wilhelmina Bauman
BAUMAN, Baumann, Wilhelmina, zamężna Stanuchowska (28 XI 1850 lub 22 XI 1859 - 10 XI 1921 Lwów), aktorka, śpiewaczka. Była córką Jana B. i Emilii z Goltzów, siostrą -> Emilii Terenkoczy, żoną -> Karola Stanuchowskiego, kuzynką -> Heleny Modrzejewskiej. Debiutowała prawdopodobnie w sierpniu 1870 podczas występów zespołu krak. w Kielcach i występowała w t. krak. do 29 IV 1874 razem z siostrą (utrudnia to dokładne ustalenie jej ról w tym okresie). Z zespołem t. krak. wyjeżdżała też m.in. do Poznania (1872). 7 IX 1873 wyszła za mąż za aktora Karola Stanuchowskiego, ale na scenie występowała zawsze pod nazwiskiem panieńskim. W sez. 1875/76 występowała w t. pozn., w lecie 1876 z zespołem pozn. w warsz. t. ogr. Tivoli, jesienią tego roku u J. Grabińskiego w Płocku, w 1877 w "działówce" pod kier. Ł. Kościeleckiego, W. Wernera i F. Idziakowskiego, w lecie w warsz. t. ogr. Arkadia, w 1878 w warsz. t. ogr. Eldorado, w 1878-81 w zespole J. Puchniewskiego, m.in. w Piotrkowie, Kaliszu, Lublinie i warsz. t. ogr. Alhambra. W sez. 1881/82 była zaangażowana w t. krak., w 1882 występowała w warsz. t. ogr. Nowy Świat, w sez. 1882/83 w Lublinie u J. Nowakowskiego i A. Myszkowskiego, w 1883 w warsz. t. ogr. Nowy Świat, w 1884 w warsz. t. ogr. Belle Vue (dyr. J. Puchniewski) i prawdopodobnie w Łodzi u J. Teksla, w 1885 w warsz. t. ogr. Belle Vue (dyr. J. Teksel), w sez. 1885/86 w Lublinie u J. Puchniewskiego, z którym na lato 1886 przyjechała do warsz. t. ogr. Nowy Świat. 20 VII 1886 debiutowała w WTR w roli Kamili ("Żołnierz królowej Madagaskaru"), a 2 IX tego roku w roli Ilki Etwos ("Wojna podczas pokoju"). Występy jej przyjęte zostały przychylnie. W sez. 1886/87 występowała jeszcze w objazdowym zespole J. Szymborskiego. Dopiero w czerwcu 1887 została zaangażowana do zespołu farsy WTR i pozostała w nim także po przejęciu teatru przez miasto aż do 1920 najczęściej występując na scenie T. Małego, Nowego i Letniego, czasem także w T. Nowości. W 1906 wyjeżdżała z zespołem t. warsz. na występy do Łodzi i Kijowa. W początku 1921 występowała jeszcze przez krótki czas w t. Miraż w Warszawie. Na prowincji grywała w dramatach i komediach takie role jak: Doryna ("Świętoszek"), Aza ("Chata za wsią" J.K. Galasiewicza i Z. Mellerowej); śpiewała też czasem w operetkach, np. Kasię ("Małżeństwo przy latarniach"), ale ze względu na słaby głos nie osiągnęła sukcesów. W WTR grywała przede wszystkim w farsach role charakterystycznych amantek i subretek, z czasem zaś wyspecjalizowała się, jak pisał P. Owerłło, w rolach "dystyngowanych matron, energicznych teściowych i różnych charakterystycznych postaci". Grała m.in. takie role jak: Gubernatorowa ("Taniec czynowników"), Aurora ("Pani Prezesowa"), Dulska ("Moralność pani Dulskiej"). Bibl.: Dąbrowski: Teatr w Lublinie; Estreicher: Teatra; Filler: Melpomena (il.); Got: Teatr Koźmiana; Owerłło; Nowy t. w Lublinie; PSB I (J. Lorentowicz); EMTA 1886 nr 153, 1893 nr 532 (il.); Kur. warsz. 1921 nr 328; Chomiński. Ikon.: Fot. pryw. - IS PAN, MTWarszawa. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973