Stefan Ordęga-Różnicki
ORDĘGA Stefan, właśc. Henryk Różnicki (15 IX 1896 Rzeszów - 1 VIII 1972 Opole), aktor. Był synem Heleny i Artura Różnickich, mężem Maryli (nazwisko nieznane), potem Zofii z Lisikiewiczów. Szkołę średnią ukończył w Rzeszowie. W czasie I wojny świat., wstąpił jako ochotnik do Legionów Polskich. W 1916 debiutował w prasie przyfrontowej. Po wojnie studiował prawo i filozofię na uniw. lwowskim. W okresie międzywojennym publikował w lwow. "Wieku Nowym"; pisał (jako Stefan Ordęga) powieści, opowiadania oraz sztuki teatr. (przeznaczone gł. dla scen amat.), np. "Szlakiem Legionów", "Waloryzacja", "Tam, gdzie miłość i wierność nie ginie", "Ściana płaczu", "Pierwsze orły", "Nie damy morza" (Reduta Zachodu), "Miłość na weksle"; niekiedy sam w nich występował. Opiekował się także t. amat. m.in. w Krośnie, Sokalu, Tarnopolu, Brzeżanach, Rawie Ruskiej. Grał w zaw. zespołach teatr., używał wtedy nazwiska Ordęga; np. w listopadzie 1916 w zespole B. Oranowskiego w Kaliszu. W 1919 na scenie T. Dramatycznego w Warszawie zagrał m.in. Urlopnika ("Sędziowie") i Hulatyńskiego ("Gęsi i gąski"). W 1921 występował w Grudziądzu, w sez. 1928/29 w warsz. rewii Czerwony As, od czerwca 1930 do maja 1931 w zespole K. Wojciechowskiego w Płocku. W okresie okupacji niem. pracował w Urzędzie Skarbowym we Lwowie; tamże od 1944 był korektorem "Czerwonego Sztandaru". Od jesieni 1944 do wiosny 1945 był korespondentem przyfrontowego "Nowego Życia", towarzyszył I Armii Frontu Ukraińskiego. W 1945 zamieszkał w Brzegu na Opolszczyźnie i w 1946-49 był doradcą artyst. i aktorem miejscowego amat. teatru. W 1949-50 występował w T. im. Jaracza w Olsztynie, a w sez. 1950/51 i do końca 1951 w T. Ziemi Opolskiej w Opolu. Grał wówczas (jako H. Różnicki) m.in. Antosia ("Klub kawalerów"), Żebraka ("Dobry człowiek"), Kupca ("Rewizor"), Sublokatora ("Wodewil warszawski"), Meiselsa ("Próba sił"), Ar-chipa Wakulenkę ("Kalinowy gaj"). W 1952 porzucił scenę po przewlekłej chorobie, wskutek której okulał. Został kier. Miejskiej Bibl. Publicznej w Opolu. Współpracował m.in. z "Gazetą Robotniczą", "Dziennikiem Zachodnim", "Trybuną Opolską", "Katolikiem", w których zamieszczał rec. teatr, (podpisywane Stefan Ordęga-Różnicki) oraz z rozgłośnią PR w Opolu i Katowicach. Zajmował się pracą reżyserską w amat. zespołach teatralnych. W 1967 ukazała się jego praca "O teatrach amatorskich na Opolszczyźnie". W rękopisie zostawił pamiętniki "Na wozie i pod wozem". Bibl.: Bartelski: Pisarze; Bibliografia dramatu; Kaszyński: Teatralia; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Misiorny: Teatry Ziem Zachodnich; Mykita-Glensk; PSB t. 24 (W. Studencki; bibl.); Stokowa: Wyspiański; Gaz. Grudziądzka 1921 nr 118; Kalendarz Opolski 1973 s. 233-234 (il.); Kur. Warsz. 1919 nr 300, 302, 1928 nr 354, 1929 nr 28, 58; Trybuna Op. 1967 nr 125 (il.); Programy, IS PAN. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994